Don – Món ngon Quảng Ngãi

Anh đưa em về thăm Quảng Ngãi

Ghé bến xe, bến nước bến sông Trà

Thăm đồng lúa mới quê hương Mộ Đức

Chiều về lại Thiên Ấn ngắm mây.

Nhắc đến Quảng Ngãi, ai cũng sẽ nghĩ đến một vùng quê nghèo nằm dọc dải đất miền Trung. Khí hậu khắc nghiệt quanh năm, lại thường xuyên xảy ra bão lũ khiến làng quê vốn đã nghèo lại càng thêm nghèo. Nhưng cũng chính vì vậy mà người dân Quảng Ngãi vừa chân chất vừa chất phác, có thức ăn ngon của nơi đây cũng như con người, mộc mạc, giản dị, nhưng ít ai quên nếu đã nếm qua, don – một thức quà của Trà Khúc.

Don có liên quan đến trai, tuy nhiên, trai có ở khắp nơi trên đất nước, và don đặc biệt có ở Quảng Ngãi, phần lớn trên sông Trà Khúc. Don và hến rất khó phân biệt, ngay cả những người đã ăn nhiều lần cũng có lúc nhầm lẫn. Chỉ những người dân địa phương, sành ăn và tìm hiểu kỹ mới biết được đâu là hàng thật – hàng giả. Theo nhiều người, don nhỏ hơn trai, mép thịt có màu hồng nhạt.

Don đem về nhà ngâm cho nhả hết bùn đất, sau đó chà sạch rồi đem luộc chín, đãi lấy thịt để chế biến. Don ở Quảng Ngãi thường được luộc chín, nêm gia vị vừa ăn. Ăn kèm với bánh tráng, khi ăn bẻ bánh tráng thành từng miếng nhỏ, đợi chín mềm rồi mới ăn. Một bát don không có nhiều, nhìn bên trên chỉ thấy hành lá xắt nhỏ, hành lá và một chút tiêu xay. Đừng tuyệt vọng, đừng ngụp lặn dưới đáy bát.

Các quán don ở Quảng Ngãi thường bán trứng vịt lộn, người ta đập trứng vào bát don, ăn vừa ngọt vừa no hơn. Muốn đổi vị, thỉnh thoảng người ta lại ăn bánh rán, đậm đà, lạ miệng.

Don có nhiều nhất vào tháng 4 và tháng 5. Mùa này, gia đình đi xẻng, con cái được nghỉ hè, đứa nào cũng xách thúng, theo bố mẹ, rủ bạn bè đi chơi vui. Ngày nắng ráo thì có thể xúc nhiều, khi nước dâng cao đừng để cát vùi sâu, xúc đủ cho cả nhà ăn đã vất vả rồi chứ đừng nói đến việc buôn bán. Cũng có thể nói don là một món ăn rất hiếm.

Vì vậy, nếu bạn có ý định đến Quảng Ngãi thì hãy đi vào mùa hè để có cơ hội thưởng thức món quà quê đặc sản này nhé!

Don bày bán khắp nơi, những quán vỉa hè xập xệ, trông tồi tàn nhưng chất lượng không hề tệ. Don là một món ăn vô cùng đơn giản, hương vị cũng giản dị, nhưng đừng bao giờ đánh đồng don với hến, bởi dù có giống nhau đến đâu thì hến cũng không bao giờ có được hương vị của phù sa Trà Khúc như don. Ngay cả việc phân biệt don và hến cũng khó, nhưng tôi nghĩ bạn không nên hỏi google để xem nó như thế nào, vì hầu hết hình ảnh hiện ra là trai, còn don thì bạn không nhớ được. Tốt nhất bạn nên “đi chợ”, đến tận nơi, thưởng thức và ghi nhớ hương vị với vị giác của mình, bạn nhé!

Khi đến Quảng Ngãi, bạn cứ hỏi người dân nơi đây quán nào bán bánh rán ngon, nếu may mắn, có thể bạn sẽ được mời đến quán.