Soạn bài nói chung văn học dân gian Việt Nam để tìm hiểu về đời sống ý thức của con người dân tộc. Trong nội dung bài viết dưới đây, hkmobile.vn sẽ cùng bạn tìm hiểu và nói chung đặc trưng cơ bản của văn học dân gian nhé!.
Mở bài: Đối với đời sống ý thức của con người Việt Nam, văn học dân gian có trị giá vô cùng to lớn trong việc bồi đắp tâm hồn bao thế hệ từ thuở sơ sinh cho tới lúc trưởng thành. Qua các tác phẩm văn học dân gian, ta ko chỉ cảm thu được phần nào đời sống lao động và tâm hồn của nhân dân từ nghìn xưa nhưng mà còn thu được những bài học trị giá để biết trân trọng những sự sống và biết sống có ý nghĩa hơn.
Khái niệm văn học dân gian là gì?
Văn học dân gian chính là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ được tập thể nhân dân sáng tác và được truyền mồm từ đời này tạ thế khác để phục vụ trực tiếp cho những hoạt động sinh hoạt không giống nhau của đời sống số đông. Cũng có trường hợp, lực lượng sáng tác của văn học dân gian là những người tri thức nhưng những tác phẩm của họ chỉ được xác nhận là sáng tác dân gian lúc đảm bảo được những chuẩn mực, đặc trưng cơ bản của lĩnh vực này và đặc trưng là trình bày được tư tưởng, tiếng nói, ước muốn cũng như tình cảm chung của số đông nhân dân.
Trình diễn các đặc trưng cơ bản của văn học dân gian
Văn học dân gian có những đặc trưng cơ bản sau: tính truyền mồm, tính tập thể, tính thực hành.
Tính truyền mồm là phương thức sáng tác và lưu truyền
Truyền mồm là phương thức sáng tác và lưu truyền của văn học dân gian. Theo đặc trưng này thì những tác phẩm văn học dân gian ko phải là những sáng tác được ghi lại bằng chữ viết nhưng mà được truyền mồm từ người này sang người khác, từ đời này sang đời khác. Theo hình thức đó, tác phẩm văn học dân gian sẽ được lưu giữ qua nhiều thế hệ và có thể tồn tại ở nhiều địa phương không giống nhau.
Sở dĩ văn học dân gian có đặc trưng này là do sự xuất phát của nhu cầu sáng tác và việc mong muốn được thưởng thức các tác phẩm văn học dân gian một cách trực tiếp thế nên những tác phẩm văn học dân gian có thể là những sáng tác tức thời bằng hình thức nói ra bằng lời lẽ để có thể diễn tả ngay suy nghĩ, nội dung nhưng mà mọi người đang hướng tới.
Hơn nữa, lúc sáng tác văn học dân gian có thể có sự tham gia của nhiều người nên hình thức này là rất thích hợp để đảm bảo cho các thành viên trong số đông được giao tiếp trực tiếp với nhau. Về mặt loại hình nghệ thuật, truyền mồm chính là phương thức tạo nên hình thức diễn xướng của văn học dân gian.
Tính truyền mồm tạo điều kiện cho tác phẩm dân gian được hoàn thiện, trau chuốt và thích hợp với tâm tình của nhân dân lao động. Ko chỉ vậy nó còn giúp tạo nên sự phong phú về nội dung trình bày bởi lúc sáng tác truyền mồm, các tác giả dân gian sẽ tạo nên nhiều dị bản (nhiều bản kể) của văn học dân gian.
“Tấm Cám” là một truyện cổ tích thân thuộc của bao thế hệ con người Việt Nam, ở phần kết thúc truyện có rất nhiều bản kể không giống nhau, ví dụ như: mẹ con Cám thấy Tấm trở về thì xấu hổ bỏ đi và trên đường bị sét đánh chết hay Tấm bảo Cám xuống hố rồi sai quân hầu giội nước sôi, Cám chết và mẹ Cám lúc nhìn thấy cũng lăn quay ra chết. Những dị bản không giống nhau đó của chuyện chính là được tạo nên từ đặc trưng truyền mồm của văn học dân gian.
Tính tập thể là đặc trưng cơ bản của văn học dân gian
Trong văn học dân gian có một đặc trưng nữa chính là tính tập thể – một bộc lộ khác của phương thức sáng tác và lưu truyền. Thuở đầu, một tác phẩm văn học dân gian có thể do một tư nhân khởi xướng nhưng sau đó sẽ được tạo nên bởi sự đóng góp, tham gia của cả một tập thể và cuối cùng được lưu truyền trong số đông cũng chính bởi sự đông đảo của một tập thể.
Nhờ có tính tập thể nhưng mà một tác phẩm văn học dân gian tạo nên thời cơ cho mọi người cùng nhau đóng góp, tu bổ, tu sửa hay thêm bớt để cho tác phẩm đấy được trở thành hoàn thiện và phong phú về nội dung.
Tính tập thể tạo điều kiện cho một tác phẩm văn học dân gian trở thành tài sản chung của cả một số đông, tập thể và trình bày được khả năng, ý thức sáng tác của dân tộc nói chung.
Tính thực hành trình bày trong văn học dân gian một cách nổi trội
Một đặc trưng nữa trong văn học dân gian cần được nhắc tới đó chính là tính thực hành. Văn học dân gian ra trong đời sống của người dân lao động và gắn bó, phục vụ cho các hoạt động sinh hoạt của con người. Trong đời sống sinh hoạt, nhân dân lao động có nhiều hoạt động tập thể như cùng nhau lao động, ca hát, vui chơi,… Đây chính là hoàn cảnh thuận tiện để những tác phẩm văn học dân gian ra đời và phục vụ cho chính những buổi sinh hoạt số đông đấy.
Trong kho tàng văn học dân gian, có thể tìm được rất nhiều những tác phẩm được sáng tác để phục vụ cho việc sinh hoạt của đời sống số đông. Chẳng hạn như để tạo điều kiện cho công việc giã gạo trở thành sôi nổi, nhịp nhàng, nhân dân lao động thường hát lên những câu hò vốn là lời đối đáp của các cô gái và chàng trai:
“Một khoan, hai khoan, ba bốn xin khoan, mời nàng ở lại,
Có điều chi ko phải cho tôi phân giải một vài lời
[…]
Em hỏi anh: trong các thứ dầu, có dầu chi là dầu ko thắp?
Trong các thứ bắp, có bắp chi là bắp ko rang?
[…]
Trai nam nhi chàng đối được mới rõ hơn thua phen này.
Trong các thứ dầu, có nắng dãi mưa dầu là dầu ko thắp.
Trong các thứ bắp, có bắp mồm bắp mồm là bắp ko rang.
[…]”
Hay để phục vụ cho những nghi lễ truyền thống của dân tộc, ta cũng có những bài dân ca lễ thức như: “Bài ca lễ thức tế thần”, “Hò chèo cạn đưa linh” hay “Múa đèn”…
Trình diễn các đặc trưng cơ bản của văn học dân gian
Tìm hiểu về hệ thống thể loại của văn học dân gian Việt Nam
Văn học dân gian Việt Nam có thể phân thành một số thể loại với hình thức trình bày và những đặc điểm riêng như sau:
Thần thoại: Nhằm giảng giải các hiện tượng xã hội và kể về các vị thần
Đây là thể loại thuộc có hình thức trình bày là văn xuôi. Những tác phẩm thuộc thể loại này thường kể về các vị thần nhằm giảng giải các hiện tượng tự nhiên và xã hội. Từ các thần thoại như “Thần Sét”, “Thần Mưa”, “Thần Biển”, “Thần Gió”… ta sẽ biết được cách nhìn nhận, lí giải về xuất xứ các hiện tượng tự nhiên của nhân dân ta như thế nào hay các thần thoại như “Mười hai bà mụ”, “Thần Lúa”, “Cuộc tu bổ lại các giống vật”… sẽ hỗ trợ cho người đọc những hiểu biết về sự ra đời và phần nào về đời sống sinh hoạt lao động của nhân dân ta.
Sử thi: Cho thấy các sự kiện mang ý nghĩa lớn lao tới số đông
Sử thi dân gian là thể loại được sáng tác bằng văn vần hoặc có sự liên kết giữa văn xuôi và văn vần nhằm kể lại những sự kiện có ý nghĩa trọng đại đối với toàn thể số đông. Thể loại này thường sử dụng những hình tượng nghệ thuật hùng tráng để trình bày những câu chuyện về những biến cố, những vấn đề lớn của cư dân trong thời kỳ cổ điển là chủ yếu.
Truyền thuyết: Trình bày ý thức lịch sử dân tộc và kể về các nhân vật
Truyền thuyết là những tác phẩm tự sự dân gian kể về những nhân vật, sự kiện lịch sử, trình bày ý thức lịch sử của nhân dân đồng thời cũng cho thấy thái độ có thể đề cao, có thể phê phán của nhân dân về các nhân vật lịch sử. Truyền thuyết “Con Rồng cháu Tiên” cho chúng ta biết về nguồn cội dân tộc, các truyện truyền thuyết về các thời đại vua Hùng giúp mỗi người có cách nhìn nhận về những tập quán, phong tục của đời sống nhân dân ta ở thời kỳ lịch sử thuở sơ khai.
Truyện cổ tích: Cho thấy ước mơ của nhân dân về công lý và hạnh phúc
Truyện cổ tích thường kể câu chuyện xoay quanh cuộc đời của những kiểu nhân vật thân thuộc như: nhân vật xấu số, thông minh và ngốc nghếch, dũng sĩ có tài năng kì lạ, cũng có lúc nhân vật là động vật. Thông qua những câu chuyện cổ tích, nhân dân sẽ trình bày trong đó những quan niệm và mong ước về sự công bình và công lí xã hội, đó là niềm mong muốn những người sống lương thiện rồi sẽ có một cuộc đời hạnh phúc như cô Tấm, anh Khoai, người em út của “Ăn khế trả vàng”…, nhưng nếu tham lam và độc ác như Lí Thông hay mẹ con nhà Cám… thì cũng sẽ chịu sự trừng trị thế tất.
Truyện ngụ ngôn: Trình bày những kinh nghiệm sống, những triết lý ở đời
Truyện ngụ ngôn cũng là những tác phẩm tự sự dân gian thường sử dụng những hình ảnh ẩn dụ, mượn chuyện về loài vật để nói đến vấn đề về con người. Trị giá của truyện ngụ ngôn nằm ở chỗ đã gợi ra những triết lí và nêu lên những kinh nghiệm của nhân dân ta trong cách xử sự, cách sống ở đời. Đọc “Ếch ngồi đáy giếng” ta thu được một bài học về hậu quả của thói kiêu ngạo, ngang tàng ở đời còn “Chuyện bó đũa” là một tác phẩm có tính giáo dục về sức mạnh của sự kết đoàn trong cuộc sống.
Truyện cười: Giúp tiêu khiển ý thức và phê phán những cái đáng cười
Truyện cười là tập trung của những câu chuyện kể về những hiện tượng đáng cười nhằm tiêu khiển hoặc phê phán những hiện tượng, những cái đáng cười trong cuộc sống. Chẳng hạn “Lợn cưới áo mới” là câu chuyện cho thấy sự phê phán về tính khoe khoang hay truyện “Con rắn vuông” sẽ giúp người đọc trông thấy tác giả dân gian muốn phê phán tính bốc phét, nói phách của con người trong cuộc sống.
Tục ngữ: Trình bày được kinh nghiệm sống và đúc kết của nhân dân
Đây là thể loại dùng lời nói có tính nghệ thuật để trình bày sự đúc kết kinh nghiệm sản xuất hoặc kinh nghiệm sống của thế hệ ông cha đối với con cháu.
Câu đố: Giúp rèn luyện sự liên tưởng và tiêu khiển theo lối ám chỉ
Thể loại câu đố có nội dung mô tả sự vật bằng những hình ảnh, hình tượng mang tính chất gợi ý để người nghe có thể đưa ra lời trả lời nhằm rèn luyện tư duy hoặc nhằm mục tiêu tiêu khiển.
Ca dao: Mô tả ngắn gọn về đời sống ý thức, tình cảm của nhân dân
Đây là những sáng tác trữ tình dân gian, thường có nhạc tính bởi vần, điệu và được sáng tác nhằm diễn tả đời sống nội tâm và toàn cầu tình cảm vốn rất đỗi phong phú của con người.
Vè: Bình luận về các sự kiện lịch sử của dân tộc mang tính chất thời sự
Các tác phẩm được sáng tác ở thể loại vè thường kể lại hoặc bình luận về những sự kiện có tính chất thời sự hoặc những sự kiện lịch sử đương thời qua cách trình bày bằng văn vần và lối kể chuyện mộc mạc.
Truyện thơ: Diễn tả số phận nghèo khổ và những khát vọng tự do hạnh phúc
Trong truyện thơ, tác giả dân gian thường liên kết yếu tố tự sự và trữ tình để phản ánh số phận của người nghèo khổ cũng như khát vọng về tình yêu tự do ở họ.
Các tác phẩm sân khấu dân gian: Giúp ca tụng những cái tốt và phê phán cái xấu
Để sáng tác được những tác phẩm kịch hát dân gian như chèo, tuồng dân gian, múa rối, tích truyện, người sáng tác cần liên kết yếu tố trào phúng và trữ tình nhằm mục tiêu lên án những thói hư tật xấu, đồng thời đề cao những tấm gương đạo đức trong đời sống xã hội.
Tìm hiểu về hệ thống thể loại của văn học dân gian Việt Nam
Những trị giá cơ bản của văn học dân gian Việt Nam
Trị giá nhận thức của văn học dân gian
Vì văn học dân gian trình bày nhiều chủng loại những vấn đề trong cuộc sống nên nó sẽ hỗ trợ tri thức cho con người về tất cả những lĩnh vực của đời sống tự nhiên, xã hội cũng như của chính con người.
Với phần lớn những kinh nghiệm được đúc kết từ thực tiễn, các tác phẩm văn học dân gian sẽ cho thấy trình độ và ý kiến nhận thức của tập thể nhân dân lao động về các vấn đề lịch sử xã hội như dưới dạng tiếng nói nghệ thuật.
Trị giá giáo dục của văn học dân gian
Kế bên hỗ trợ cho con người những tri thức về các lĩnh vực của đời sống xã hội thì văn học dân gian còn có trị giá giáo dục thâm thúy. Trước hết, những tác phẩm văn học dân gian sẽ trình bày một cách chân thực ý thức nhân đạo của nhân dân ta từ nghìn đời nay. Đó là sự tôn vinh trị giá con người, là tình thương yêu, sự thương cảm giữa con người với con người trong đời sống và cả ý thức đấu tranh ko ngừng của nhân dân để bảo vệ, giải phóng con người khỏi những ngang trái, áp bức trong xã hội.
Thông qua những ý nghĩa được tác giả dân gian gửi gắm trong những tác phẩm, mỗi con người sẽ được bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, những bài học về đạo lí, về lẽ sống, về cách xử sự, làm người, hướng con người tới những trị giá thuộc về chân-thiện-mĩ.
Trị giá thẩm mĩ của văn học dân gian
Văn học dân gian với những tác phẩm có trị giá đã trở thành mẫu mực về nghệ thuật khiến người đọc bao thế hệ vẫn luôn thích thú, đắm say lúc được nghe, được kể.
Lúc chưa có văn học viết thì văn học dân gian vào vai trò chủ đạo. Về sau, văn học dân gian với những trị giá nghệ thuật to lớn chính là nguồn cảm hứng sáng tác của những tác phẩm văn học viết. Trên nền tảng của văn học dân gian, văn học viết sẽ được tạo nên và tăng trưởng ở hình thức thể loại, tiếng nói và cả cách diễn tả để từ đó có thể cùng với văn học dân gian làm nên sự phong phú, nhiều chủng loại của nền văn học Việt Nam.
Những trị giá cơ bản của văn học dân gian Việt Nam
Tìm hiểu sơ đồ tư duy nói chung văn học dân gian Việt Nam
Kết bài: Có thể thấy, trải qua rất nhiều những biến cố thăng trầm của lịch sử, văn học dân gian vẫn luôn có một vị trí quan trọng trong lòng người đọc. Cùng với văn học viết, văn học dân gian sẽ mãi là thứ tài sản vô cùng quý giá đối của nền văn học dân tộc Việt Nam tới muôn thuở.
Soạn bài nói chung văn học dân gian Việt Nam ngắn gọn
Nhằm giúp bạn nắm được những nét chính trong bài viết, hubm.edu.vn sẽ lập dàn ý soạn bài nói chung văn học dân gian Việt Nam.
Mở bài nói chung văn học dân gian Việt Nam
- Giới thiệu vị trí, vai trò của văn học dân gian đối với đời sống ý thức của nhân dân ta.
- Nói đến tầm quan trọng và ý nghĩa của văn học dân gian => Dẫn dắt vấn đề.
Thân bài nói chung văn học dân gian Việt Nam
1. Khái niệm văn học dân gian là gì?
2. Đặc trưng cơ bản của văn học dân gian Việt Nam.
- Tính truyền mồm.
- Tính tập thể.
- Tính thực hành.
3. Hệ thống thể loại của văn học dân gian Việt Nam.
- Thần thoại.
- Truyền thuyết.
- Truyện cổ tích.
- Truyện ngụ ngôn.
- Truyện cười.
- Tục ngữ.
- Câu đố.
- Ca dao.
- Vè.
- Truyện thơ.
- Các tác phẩm sân khấu dân gian.
4. Những trị giá cơ bản của văn học dân gian là gì?
- Là kho tri thức nhiều chủng loại và phong phú về đời sống ý thức của nhân dân ta.
- Trình bày trị giá giáo dục thâm thúy về đạo lý làm người.
- Ngợi ca những trị giá tốt đẹp trong tư cách và tâm hồn của con người.
- Văn học dân gian mang trị giá thẩm mĩ: với những trị giá to lớn về nghệ thuật.
Kết bài nói chung văn học dân gian Việt Nam
- Tóm tắt nói chung văn học dân gian Việt Nam.
- Khẳng định trị giá của văn học dân gian đồng thời bộc bạch suy nghĩ của bản thân.
Tương tự, hkmobile.vn đã giúp bạn tóm tắt và soạn bài nói chung văn học dân gian Việt Nam. Kỳ vọng những thông tin trong bài viết sẽ hỗ trợ cho bạn tri thức hữu ích phục vụ cho quá trình tìm hiểu và nghiên cứu về chủ đề “đặc trưng cơ bản của văn học dân gian”. Chúc bạn luôn học tập tốt!.
Phân mục: Hỏi đápt
#Soạn #bài #khái #quát #văn #học #dân #gian #Việt #Nam #ngắn #gọn
Xem thêm: Slime là gì? Hướng dẫn cách làm slime đúng cách
Bạn thấy bài viết Soạn bài nói chung văn học dân gian Việt Nam ngắn gọn có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Soạn bài nói chung văn học dân gian Việt Nam ngắn gọn bên dưới để hkmobile.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website hkmobile.vn
Phân mục: Giáo dục
#Soạn #bài #khái #quát #văn #học #dân #gian #Việt #Nam #ngắn #gọn
Bạn thấy bài viết Soạn bài khái quát văn học dân gian Việt Nam ngắn gọn có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Soạn bài khái quát văn học dân gian Việt Nam ngắn gọn bên dưới để hkmobile.vn Nghĩacó thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: hkmobile.vn của hkmobile.vn
Nhớ để nguồn: Soạn bài khái quát văn học dân gian Việt Nam ngắn gọn