Thơ duyên – Xuân Diệu (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10
Thơ duyên – Xuân Diệu (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10 -
Chung Tác giả – Tác phẩm: Thơ gồm Giới thiệu tác giả Xuân Diệu và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, trị giá nội dung, nét nghệ thuật của tác phẩm Thơ duyên – SGK Ngữ văn 10 Những chân trời thông minh.
một. Câu chuyện
Thi sĩ Xuân Diệu, sinh ngày 2 tháng 2 năm 1917, mất ngày 18 tháng 12 năm 1985, tên thật là Ngô Xuân Diệu. Anh sinh ra ở Bình Định. Nguyên quán: huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
Ông là hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Thuở nhỏ, Xuân Diệu học chữ quốc ngữ và chữ Hán với cha là Ngô Xuân Thọ, ông học chữ Hán kép. Xuân Diệu học tiểu học ở Quy Nhơn, thi tú tài ở Hà Nội và Huế. Sau lúc đỗ Tú tài, năm 1940 Xuân Diệu về làm quan ở Mỹ Tho. Năm I943, ông xin thôi việc, chuyển ra Hà Nội ở với Huy Cận. Năm 1944, ông tham gia Việt Minh. Sau Cách mệnh Tháng Tám, ông hoạt động trong Hội Văn hóa Cứu quốc, là thư ký tòa soạn tạp chí Tiền phong. Trong kháng chiến chống Pháp, ông công việc tại Đài Tiếng nói Việt Nam, Hội Văn nghệ Việt Nam, thư ký tòa soạn tạp chí Văn nghệ, thường vụ, ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam. (nhiệm kỳ I, II, III), Đại biểu Quốc hội khóa I, Viện sĩ Tin báo Viện Hàn lâm Nghệ thuật Cộng hòa Dân chủ Đức (1983).
Ông đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhất (1985), Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt I- 1996).
b. Phong cách sáng tác – Sự nghiệp sáng tác của thi sĩ Xuân Diệu
Xuân Diệu là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Thơ anh mang nhiều màu sắc không giống nhau và để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc. Anh là thi sĩ của tình yêu, của mùa xuân tràn đầy tươi mới và tình yêu cuộc sống mãnh liệt.
Là một thi sĩ mới nhất trong số các thi sĩ mới, thơ Xuân Diệu luôn tạo được sự khác lạ, cách dùng từ thông minh và thu hút người đọc. Người nào đã một lần đọc thơ Xuân Diệu chắc hẳn sẽ khó quên bởi sức sống mãnh liệt trong những câu thơ đó mang khát vọng hòa mình với tự nhiên với cuộc đời.
Sau cách mệnh tháng Tám, Xuân Diệu có một hướng đi mới trong phong cách viết thơ của mình, đó là tập trung vào cuộc sống hiện thực, mang tính thời sự. Ý thức được trách nhiệm của một công dân Xuân Diệu miệt mài sáng tác thơ chào cách mệnh bằng thơ tình.
Trong sự nghiệp văn học khổng lồ của mình, trong những tác phẩm nổi tiếng có bài thơ Vội vã – trong tập thơ Vội vã, đó là sự kết tinh vẻ đẹp cuộc đời trong thơ Xuân Diệu trước cách mệnh. Bài thơ có giọng điệu vội vã, thúc giục cùng tâm trạng băn khoăn, lo lắng trước sự vứt bỏ của thời kì. Hóa ra mọi thứ đều trở thành hữu hạn lúc đứng trước thời kì, bài thơ như một lời cảnh tỉnh các bạn trẻ hãy biết quý trọng thời kì và sống thật ý nghĩa. Thơ như thổi vào tâm trí mỗi người một luồng gió mới và thơ Xuân Diệu luôn khiến ta phải suy ngẫm sau lúc đọc.
c. Tác phẩm nổi trội
Tác phẩm thơ:
Thơ (46 bài hát)
Gửi hương cho gió (51 bài hát)
Star (1954, 41 bản nhạc)
Hội nghị River (1946)
Riêng (1960, 49 bài báo)
Mũi Cà Mau – Nắm tay nhau (1962)
A Pink Cube (1964)
Tôi giàu có trong mắt (1970)
Thanh Ca (1982)
Tác phẩm văn xuôi:
Phấn thông vàng (1939)
Trường Ca (1945)
Việt Nam nghìn dặm
Tiểu luận phê bình:
Tuổi xanh với dân tộc
Thơ
Ba thi sĩ dân tộc.
Bà chúa thơ Nôm Hồ Xuân Hương.
II. Nói chung bài thơ “Tình thơ”
1. Xuất xứ
– Văn bản in trong Tuyển tập Xuân Diệu (Thơ), NXB Văn học, Hà Nội, 1986, 100 – 101)
2. Bố cục
Bài thơ được tăng trưởng theo mạch xúc cảm:
– Khổ thơ đầu: Xúc cảm lúc mùa thu tới.
– Hai khổ thơ tiếp theo: Xúc cảm trước sự biến hoá của mùa thu.
– Các khổ thơ còn lại: Xúc cảm lúc chia tay mùa thu.
3. Trị giá nội dung
– Đoạn thơ trình bày quang cảnh mùa thu đẹp nên thơ, trong sáng, tươi tỉnh, tràn đầy sức sống qua con mắt của những người trẻ tuổi tràn đầy tâm huyết, yêu đời, yêu người.
– Trình bày tình cảm, tình cảm của những người trẻ tuổi dành cho nhau vừa thật tình, tha thiết nhưng cũng vừa e ngại, lo lắng.
– Trình bày tình cảm của đôi trai gái dành cho nhau từ lúc gặp nhau tới lúc yêu rồi tới lúc nhìn thấy đã yêu nhau gắn liền với tự nhiên, cảnh vật và thời kì, cảnh vật mùa thu.
– Cho thấy những xúc cảm, rung động đầu đời là tình cảm xinh xắn, trong sáng, đáng nhớ, đáng trân trọng.
4. Trị giá nghệ thuật
– Sử dụng từ lóng, cách đảo ngữ và từ thuần Việt dễ hiểu
– Trình bày tài mô tả tỉ mỉ, tinh tế và ẩn chứa nhiều ý nghĩa của tác giả
– Thể thơ bảy chữ thích hợp để bộc lộ tình cảm, tâm trạng.
– Giọng thơ thì thầm, nhẹ nhõm, sâu lắng, dễ đi vào lòng người.
III. Câu hỏi vận dụng kiến thức về tác phẩm Thơ
Câu hỏi 1: Hãy san sẻ những cảm nhận đặc thù của bạn, hoặc những quan sát và phát hiện thú vị về tự nhiên xung quanh chúng ta.
Câu trả lời:
Tự nhiên xung quanh chúng ta ẩn chứa vô số điều thú vị và bất thần:
+ Thời khắc chuyển mùa.
+ Màu vàng tươi của lá mùa thu.
+ Sương sớm đọng trên ngọn cây.
Câu hỏi 2: Phân tích, so sánh tác dụng của từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, … trong việc mô tả cảnh sắc tự nhiên buổi chiều thu ở khổ thơ 1 và 4.
Câu trả lời:
Trước nhất. “Chiều ước mơ hòa trên nhánh duyên phận,
Cây me kêu đôi vạc.
Đổ bầu trời xanh ngọc qua những chiếc lá,
Mùa thu tới – nơi âm thanh huyền thoại ”.
Nội dung: Hình ảnh “bọ cạp hót líu lo”, “bầu trời xanh như ngọc” mô tả cảnh vui tươi, sôi động, mang “âm hưởng sâu lắng”. Màu sắc gợi cảm giác xanh tươi, động từ “đổ” tạo cảm giác dứt khoát và lan tỏa. Cụm từ “mùa thu” như một tiếng reo vui, hào hứng cho một ước mơ lâu nay nay đã thành hiện thực.
+ Cách ghép vần trong vần “Nguyên”: Duyên, qua, Huyền. Đây là một vần bằng. Cách gieo vần tạo cho khổ thơ nhịp độ nhẹ nhõm, uyển chuyển.
+ Các từ láy được dùng như “ríu rít”, “đâu đâu” trình bày sự ko trong sáng, tươi vui khắp nơi.
2. “Mây xanh đi đâu mau,
Con cò ngoài đồng băn khoăn.
Con chim nghe thấy bầu trời dang rộng đôi cánh,
Hoa chiều se lạnh, sương rơi dần ”.
Tóm tắt nội dung: Trời càng về chiều thu, sương rơi càng nhiều. “Hoa lạnh” vì có thể do “sương ướt” hoặc một cơn gió nào đó. Chiều thu mở màn se lạnh khiến người đọc có chút động lòng, buồn man mác.
+ Khổ thơ có nhiều vần trình bày sự lập cập, gấp gáp so với khổ thơ 1.
+ Khổ thơ thứ tư mang tới cho người đọc quang cảnh trong ko gian rộng lớn. Các hoạt động của tự nhiên cũng tăng tốc, nhanh hơn. Từ “khẩn trương” tạo cảm giác lập cập, lập cập.
Câu hỏi 3: Cảm giác của “em” / “em” trước tự nhiên có vai trò như thế nào đối với sự tạo nên và tăng trưởng sợi dây liên kết giữa “em” và “em”.
Câu trả lời:
Xúc cảm của “em” / “em” trước tự nhiên sớm mai vào vai trò quan trọng trong việc tạo nên và tăng trưởng sợi dây gắn kết giữa “em” và “em” vì tình yêu đó bắt nguồn từ sự gặp mặt. Tình cờ vào một buổi chiều mùa thu, xúc cảm trong buổi chiều thu đó cũng chính là sự nảy nở tình cảm trong lòng “em” và “em”.
Câu hỏi 4: Chỉ ra nét lạ mắt trong cách cảm nhận và mô tả tự nhiên mùa thu của Xuân Diệu qua bài thơ Duyên phận (có thể so sánh với một vài bài thơ khác để làm rõ nét lạ mắt đó).
Câu trả lời:
– Xuân Diệu cảm nhận và mô tả tự nhiên mùa thu trong Thơ duyên rất lạ mắt và gợi cảm. Chẳng hạn, trong câu cuối của bài “Trái tim anh lấy em”, tác giả ko dùng từ “yêu” hay “anh lấy em” nhưng mà là “tim anh cưới em”. Chúng ta thường nghĩ về mùa thu là một mùa lãng mạn nhưng cũng buồn và lẻ loi. Đó là tâm trạng chung trong mọi bài thơ về mùa thu của các tác giả, như trong bài Thu điếu của Nguyễn Khuyến. Tuy nhiên, lúc đọc Những bài thơ tình, chúng ta thấy được tình yêu cuộc sống và tuổi xanh trong những “nét duyên” qua sự gắn bó và tươi tỉnh của cảnh sắc tự nhiên mùa thu.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả – Ngữ văn 10 Chân trời thông minh
——————————
Ở trên Trường hkmobile.vn Với các bạn Tổng quan về Tác giả – Tác phẩm: Thơ trong SGK Ngữ văn 10 Những chân trời thông minh theo chương trình sách mới. Chúng tôi kỳ vọng rằng bạn đã có được những kiến thức hữu dụng lúc đọc bài viết này. Trường hkmobile.vn Đã có giới thiệu đầy đủ về tác giả bộ sách mới Cánh diều, Chân trời thông minh, Kết nối tri thức. Mời các bạn vào trang chủ của trường hkmobile.vn để tham khảo và sẵn sàng cho năm học mới. Chúc các bạn học tốt!
Đăng bởi: Trường hkmobile.vn
Phân mục: Văn lớp 10, Ngữ văn 10
[rule_{ruleNumber}]
#Thơ #duyên #Xuân #Diệu #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_3_plain]
#Thơ #duyên #Xuân #Diệu #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
Nói chung Tác giả – Tác phẩm: Thơ duyên bao gồm Giới thiệu tác giả Xuân Diệu và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, trị giá nội dung, rực rỡ nghệ thuật tác phẩm Thơ duyên – SGK Văn 10 Chân trời thông minh.
Tác giả – Tác phẩm: Thơ duyên – Xuân Diệu
Xem nhanh nội dung1 I. Giới thiệu tác giả Xuân Diệu2 II. Nói chung tác phẩm Thơ duyên 2.1 1. Xuất xứ2.2 2. Bố cục2.3 3. Trị giá nội dung2.4 4. Trị giá nghệ thuật 3 III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thơ duyên
I. Giới thiệu tác giả Xuân Diệu
a. Tiểu truyện
Thi sĩ Xuân Diệu, sinh ngày 2.2.1917, mất ngày 18.12.1985, tên thật là Ngô Xuân Diệu. Ông sinh tại Bình Định. Quê gốc: huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
Ông là hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Thuở nhỏ, Xuân Diệu được học chữ quốc ngữ và chữ Hán với cha là Ngô Xuân Thọ, ông Tú kép Hán học. Xuân Diệu học tiểu học ở Quy Nhơn, học Tú tài ở Hà Nội và ở Huế. Sau lúc đậu Tú tài, năm 1940 Xuân Diệu đi làm viên chức ở Mỹ Tho. Năm I943, ông xin thôi việc ra Hà Nội sống cùng Huy Cận. Năm 1944, ông tham gia Việt Minh. Sau Cách mệnh tháng Tám, Ông hoạt động trong Hội văn hóa cứu quốc, Thư ký tòa soạn tạp chí Tiền phong. Kháng chiến chống Pháp, ông công việc ở Đài tiếng nói Việt Nam, Hội văn nghệ Việt Nam, Thư ký tòa soạn tạp chí Văn nghệ, là Ủy viên thường vụ, Ủy viên BCH Hội nhà văn Việt Nam (khóa I, II, III), Đại biểu Quốc hội khóa I, Viện sĩ thông tấn Viện hàn lâm nghệ thuật Cộng hòa dân chủ Đức (1983).
Ông đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng nhất (1985), Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt I- 1996).
b. Phong cách sáng tác – Sự nghiệp sáng tác của thi sĩ Xuân Diệu
Xuân Diệu là một trong những cây bút lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Thơ của ông mang nhiều màu sắc không giống nhau và đều để lại rất nhiều dấu ấn trong tim độc giả. Ông chính là thi sĩ của tình yêu, của mùa xuân nơi tràn đầy sự tươi mới và yêu đời mãnh liệt.
Là thi sĩ mới nhất trong các thi sĩ mới, chất thơ của Xuân Diệu luôn tạo ra sự khác lạ, cách dùng ngôn từ thông minh và thu hút người đọc. Người nào đã một lần đọc qua thơ của Xuân Diệu chắc hẳn rằng sẽ khó lòng nhưng mà quên được bởi sức sống mãnh liệt trong những câu thơ đó mang tới một niềm khát khao hòa mình với tự nhiên với cuộc sống.
Sau cách mệnh tháng 8, Xuân Diệu có hướng đi mới trong phong cách viết thơ của mình đó là ông hướng vào đời sống thực tiễn, nó mang đậm tính thời sự. Ý thức được trách nhiệm của một công dân Xuân Diệu miệt mài sáng tác những bài thơ chào cách mệnh bằng vần thơ yêu đời.
Trong sự nghiệp văn học khổng lồ của mình, trong các tác phẩm nổi tiếng có bài thơ Vội vã – trong tập Thơ thơ là sự kết tinh vẻ đẹp của cuộc sống ở thơ của Xuân Diệu trước cách mệnh. Bài thơ mang một âm điệu vội vã, thúc giục với một tâm trạng lo lắng, khắc khoải trước sự khướt từ của thời kì. Hóa ra mọi thứ đều trở thành hữu hạn lúc đứng trước thời kì, bài thơ như một lời thức tỉnh tới các bạn trẻ, phải biết trân trọng thời kì và sống một cuộc đời thật ý nghĩa. Thơ ca như thổi vào trong tâm trí con người một luồng gió mới và thơ của Xuân Diệu luôn khiến chúng ta phải suy ngẫm sau lúc đọc.
c. Các tác phẩm tiêu biểu
Tác phẩm thơ:
Thơ thơ (46 bài)
Gửi hương cho gió (51 bài)
Ngôi sao (1954, 41 bài)
Hội nghị non sông (1946)
Riêng chung (1960 ,49 bài)
Mũi Cà Mau – Cầm tay (1962)
Một khối hồng (1964)
Tôi giàu đôi mắt (1970)
Thanh ca (1982)
Tác Phẩm văn xuôi:
Phấn thông vàng (1939)
Trường Ca (1945)
Việt Nam nghìn dặm
Tiểu luận phê bình:
Thanh niên với quốc dân
Tiếng thơ
Ba thi hào dân tộc.
Hồ Xuân Hương, bà chúa thơ Nôm.
II. Nói chung tác phẩm Thơ duyên
1. Xuất xứ
– Văn bản in trong Tuyển tập Xuân Diệu (Thơ), NXB Văn học, Hà Nội, 1986, 100 – 101)
2. Bố cục
Bài thơ được tăng trưởng theo mạch xúc cảm:
– Khổ thơ đầu: Xúc cảm lúc mùa thu tới.
– Hai khổ thơ tiếp theo: Xúc cảm trước sự biến thái của mùa thu.
– Những khổ thơ còn lại: Xúc cảm lúc chia tay mùa thu.
3. Trị giá nội dung
– Bài thơ cho thấy quang cảnh mùa thu xinh xắn, thơ mộng, tinh khôi và tươi mới, đầy sức sống qua cái nhìn của những người trẻ đang tràn đầy tâm huyết, yêu đời, yêu người
– Trình bày được tình cảm, nỗi niềm yêu quý của những người trẻ dành cho nhau vừa thật tình, tha thiết nhưng cũng vừa ngại ngùng, xốn xang
– Cho thấy xúc cảm lứa đôi dành cho nhau từ lúc gặp mặt tới lúc rung động rồi tới lúc nhìn thấy đã phải lòng nhau từ lúc nào gắn với tự nhiên, cảnh sắc và thời kì, quang cảnh của trời thu, mùa thu
– Cho thấy những xúc cảm, rung động đầu đời là những tình cảm xinh xắn, tinh khôi, đáng nhớ, đáng trân trọng
4. Trị giá nghệ thuật
– Sử dụng từ láy, giải pháp đảo ngữ, ngôn từ thuần Việt dễ hiểu
– Cho thấy sự mô tả tỉ mỉ, tinh tế và nhiều ngụ ý của tác giả
– Thể thơ bảy chữ thích hợp để bộc bạch tình cảm, tâm trạng
– Giọng thơ thủ thỉ tâm tình, nhẹ nhõm, sâu lắng, dễ đi vào lòng người
III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thơ duyên
Câu hỏi 1: Bạn hãy san sẻ những xúc cảm đặc thù, hoặc những quan sát, phát hiện thú vị của bản thân về tự nhiên quanh ta.
Lời giải:
– Tự nhiên quanh ta ẩn chứa vô vàn những điều thú vị và bất thần:
+ Phút chốc giao mùa.
+ Màu vàng rực của lá mùa thu.
+ Lớp sương sớm giăng mắc trên các ngọn cây.
Câu hỏi 2: Phân tích, so sánh tác dụng của từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, … trong việc gợi tả cảnh sắc tự nhiên chiều thu ở khổ 1 và khổ 4.
Lời giải:
1. “Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên,
Cây me ríu rít cặp chim chuyền
Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá,
Thu tới – nơi nơi động tiếng huyền.”
Nội dung: Hình ảnh ” ríu rít cạp chim chuyên”,” trời xanh ngọc”, mô tả một quang cảnh vui vẻ, rộn ràng với ”tiếng huyền”. Màu sắc gợi lên cảm giác trong xanh cùng với động từ “đổ” tạo cảm giác dứt khoát, lan tràn. Cụm từ “thu tới” như một tiếng reo vui tươi, phấn khích cho ước mơ lâu nay giờ đã thành hiện thực.
+ Cách gieo vần ở vần ”uyên”: Duyên, chuyền, huyền. Đây là vần bằng. Cách gieo vần tạo co khổ thơ nhịp độ nhẹ nhõm, êm ái
+ Các từ láy được sử dụng như ” ríu rít”,”nơi nơi” diễn tả một ko bừng sáng, vui vẻ muôn nơi
2. “Mây biếc về đâu bay gấp gấp,
Con cò trên ruộng cánh phân vân.
Chim nghe trời rộng giang thêm cánh,
Hoa lạnh chiều thưa sương xuống dần.”
Nội dung: Càng chìm dần vào chiều thu, sương càng rơi xuống nhiều. “Hoa lạnh” vì có thể do “đẫm sương” hoặc do cơn gió nào đó. Chiều mùa thu mở màn lạnh làm cho người đọc cũng mang chút gì xao xuyến, bâng khuâng.
+ Khổ thơ nhiều vần trắc, trình bày sự lập cập, gấp gáp hơn so với khổ 1
+ Khổ bốn mang tới cho độc giả cảnh thu trên ko gian rộng lớn. Hoạt động của tự nhiên cũng dần dồn dập, nhanh chóng hơn. Từ láy “gấp gấp” tạo cảm giác lập cập, thúc giục
Câu hỏi 3: Xúc cảm của “anh”/“em” trước tự nhiên chiều thu giữ vai trò như thế nào trong việc tạo nên, tăng trưởng duyên tình gắn bó giữa “anh” và “em”.
Lời giải:
Xúc cảm của “anh”/”em” trước tự nhiên chiều thu giữ vai trò quan trọng trong việc tạo nên, tăng trưởng duyên tình gắn bó giữa “anh” và “em” bởi mối duyên tình đó xuất phát từ cuộc gặp mặt tình cờ trong một buổi chiều thu, xúc cảm trong chiều thu đó cũng chính là sự tăng trưởng xúc cảm trong lòng “anh” và “em”.
Câu hỏi 4: Chỉ ra nét lạ mắt trong cách cảm nhận và mô tả tự nhiên mùa thu của Xuân Diệu qua Thơ duyên (có thể so sánh với một vài bài thơ khác để làm rõ nét lạ mắt đó).
Lời giải:
– Xuân Diệu cảm nhận và mô tả tự nhiên mùa thu trong Thơ duyên rất lạ mắt và gợi cảm. Ví dụ ở cấu kết cuối bài “Lòng anh thôi đã cưới lòng em”, tác giả ko dùng từ “phải lòng” hay “anh cưới em” nhưng mà là “lòng anh cưới em”. Chúng ta vẫn thường nghĩ tới mùa thu là một mùa tuy lãng mạn nhưng cũng buồn chán, lẻ loi. Đó là tâm trạng phổ thông trong mỗi bài thơ về mùa thu của các tác giả, như trong Thu điếu của Nguyễn Khuyến. Tuy nhiên, lúc đọc Thơ duyên ta lại thấy sự yêu đời, tươi trẻ trong những “duyên tình” qua sự gắn bó, tươi mới của cảnh vật tự nhiên lúc vào thu.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả – Tác phẩm Văn 10 Chân trời thông minh
—————————–
Trên đây hkmobile.vn đã cùng các bạn Nói chung về Tác giả – Tác phẩm: Thơ duyên trong bộ SGK Văn 10 Chân trời thông minh theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có tri thức hữu ích lúc đọc bài viết này. hkmobile.vn đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời thông minh, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ hkmobile.vn để tham khảo và sẵn sàng bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!
Đăng bởi: hkmobile.vn
Phân mục: Lớp 10,Ngữ Văn 10
#Thơ #duyên #Xuân #Diệu #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_2_plain]
#Thơ #duyên #Xuân #Diệu #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_2_plain]
#Thơ #duyên #Xuân #Diệu #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_3_plain]
#Thơ #duyên #Xuân #Diệu #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
Nói chung Tác giả – Tác phẩm: Thơ duyên bao gồm Giới thiệu tác giả Xuân Diệu và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, trị giá nội dung, rực rỡ nghệ thuật tác phẩm Thơ duyên – SGK Văn 10 Chân trời thông minh.
Tác giả – Tác phẩm: Thơ duyên – Xuân Diệu
Xem nhanh nội dung1 I. Giới thiệu tác giả Xuân Diệu2 II. Nói chung tác phẩm Thơ duyên 2.1 1. Xuất xứ2.2 2. Bố cục2.3 3. Trị giá nội dung2.4 4. Trị giá nghệ thuật 3 III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thơ duyên
I. Giới thiệu tác giả Xuân Diệu
a. Tiểu truyện
Thi sĩ Xuân Diệu, sinh ngày 2.2.1917, mất ngày 18.12.1985, tên thật là Ngô Xuân Diệu. Ông sinh tại Bình Định. Quê gốc: huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
Ông là hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Thuở nhỏ, Xuân Diệu được học chữ quốc ngữ và chữ Hán với cha là Ngô Xuân Thọ, ông Tú kép Hán học. Xuân Diệu học tiểu học ở Quy Nhơn, học Tú tài ở Hà Nội và ở Huế. Sau lúc đậu Tú tài, năm 1940 Xuân Diệu đi làm viên chức ở Mỹ Tho. Năm I943, ông xin thôi việc ra Hà Nội sống cùng Huy Cận. Năm 1944, ông tham gia Việt Minh. Sau Cách mệnh tháng Tám, Ông hoạt động trong Hội văn hóa cứu quốc, Thư ký tòa soạn tạp chí Tiền phong. Kháng chiến chống Pháp, ông công việc ở Đài tiếng nói Việt Nam, Hội văn nghệ Việt Nam, Thư ký tòa soạn tạp chí Văn nghệ, là Ủy viên thường vụ, Ủy viên BCH Hội nhà văn Việt Nam (khóa I, II, III), Đại biểu Quốc hội khóa I, Viện sĩ thông tấn Viện hàn lâm nghệ thuật Cộng hòa dân chủ Đức (1983).
Ông đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng nhất (1985), Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (đợt I- 1996).
b. Phong cách sáng tác – Sự nghiệp sáng tác của thi sĩ Xuân Diệu
Xuân Diệu là một trong những cây bút lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Thơ của ông mang nhiều màu sắc không giống nhau và đều để lại rất nhiều dấu ấn trong tim độc giả. Ông chính là thi sĩ của tình yêu, của mùa xuân nơi tràn đầy sự tươi mới và yêu đời mãnh liệt.
Là thi sĩ mới nhất trong các thi sĩ mới, chất thơ của Xuân Diệu luôn tạo ra sự khác lạ, cách dùng ngôn từ thông minh và thu hút người đọc. Người nào đã một lần đọc qua thơ của Xuân Diệu chắc hẳn rằng sẽ khó lòng nhưng mà quên được bởi sức sống mãnh liệt trong những câu thơ đó mang tới một niềm khát khao hòa mình với tự nhiên với cuộc sống.
Sau cách mệnh tháng 8, Xuân Diệu có hướng đi mới trong phong cách viết thơ của mình đó là ông hướng vào đời sống thực tiễn, nó mang đậm tính thời sự. Ý thức được trách nhiệm của một công dân Xuân Diệu miệt mài sáng tác những bài thơ chào cách mệnh bằng vần thơ yêu đời.
Trong sự nghiệp văn học khổng lồ của mình, trong các tác phẩm nổi tiếng có bài thơ Vội vã – trong tập Thơ thơ là sự kết tinh vẻ đẹp của cuộc sống ở thơ của Xuân Diệu trước cách mệnh. Bài thơ mang một âm điệu vội vã, thúc giục với một tâm trạng lo lắng, khắc khoải trước sự khướt từ của thời kì. Hóa ra mọi thứ đều trở thành hữu hạn lúc đứng trước thời kì, bài thơ như một lời thức tỉnh tới các bạn trẻ, phải biết trân trọng thời kì và sống một cuộc đời thật ý nghĩa. Thơ ca như thổi vào trong tâm trí con người một luồng gió mới và thơ của Xuân Diệu luôn khiến chúng ta phải suy ngẫm sau lúc đọc.
c. Các tác phẩm tiêu biểu
Tác phẩm thơ:
Thơ thơ (46 bài)
Gửi hương cho gió (51 bài)
Ngôi sao (1954, 41 bài)
Hội nghị non sông (1946)
Riêng chung (1960 ,49 bài)
Mũi Cà Mau – Cầm tay (1962)
Một khối hồng (1964)
Tôi giàu đôi mắt (1970)
Thanh ca (1982)
Tác Phẩm văn xuôi:
Phấn thông vàng (1939)
Trường Ca (1945)
Việt Nam nghìn dặm
Tiểu luận phê bình:
Thanh niên với quốc dân
Tiếng thơ
Ba thi hào dân tộc.
Hồ Xuân Hương, bà chúa thơ Nôm.
II. Nói chung tác phẩm Thơ duyên
1. Xuất xứ
– Văn bản in trong Tuyển tập Xuân Diệu (Thơ), NXB Văn học, Hà Nội, 1986, 100 – 101)
2. Bố cục
Bài thơ được tăng trưởng theo mạch xúc cảm:
– Khổ thơ đầu: Xúc cảm lúc mùa thu tới.
– Hai khổ thơ tiếp theo: Xúc cảm trước sự biến thái của mùa thu.
– Những khổ thơ còn lại: Xúc cảm lúc chia tay mùa thu.
3. Trị giá nội dung
– Bài thơ cho thấy quang cảnh mùa thu xinh xắn, thơ mộng, tinh khôi và tươi mới, đầy sức sống qua cái nhìn của những người trẻ đang tràn đầy tâm huyết, yêu đời, yêu người
– Trình bày được tình cảm, nỗi niềm yêu quý của những người trẻ dành cho nhau vừa thật tình, tha thiết nhưng cũng vừa ngại ngùng, xốn xang
– Cho thấy xúc cảm lứa đôi dành cho nhau từ lúc gặp mặt tới lúc rung động rồi tới lúc nhìn thấy đã phải lòng nhau từ lúc nào gắn với tự nhiên, cảnh sắc và thời kì, quang cảnh của trời thu, mùa thu
– Cho thấy những xúc cảm, rung động đầu đời là những tình cảm xinh xắn, tinh khôi, đáng nhớ, đáng trân trọng
4. Trị giá nghệ thuật
– Sử dụng từ láy, giải pháp đảo ngữ, ngôn từ thuần Việt dễ hiểu
– Cho thấy sự mô tả tỉ mỉ, tinh tế và nhiều ngụ ý của tác giả
– Thể thơ bảy chữ thích hợp để bộc bạch tình cảm, tâm trạng
– Giọng thơ thủ thỉ tâm tình, nhẹ nhõm, sâu lắng, dễ đi vào lòng người
III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thơ duyên
Câu hỏi 1: Bạn hãy san sẻ những xúc cảm đặc thù, hoặc những quan sát, phát hiện thú vị của bản thân về tự nhiên quanh ta.
Lời giải:
– Tự nhiên quanh ta ẩn chứa vô vàn những điều thú vị và bất thần:
+ Phút chốc giao mùa.
+ Màu vàng rực của lá mùa thu.
+ Lớp sương sớm giăng mắc trên các ngọn cây.
Câu hỏi 2: Phân tích, so sánh tác dụng của từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, … trong việc gợi tả cảnh sắc tự nhiên chiều thu ở khổ 1 và khổ 4.
Lời giải:
1. “Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên,
Cây me ríu rít cặp chim chuyền
Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá,
Thu tới – nơi nơi động tiếng huyền.”
Nội dung: Hình ảnh ” ríu rít cạp chim chuyên”,” trời xanh ngọc”, mô tả một quang cảnh vui vẻ, rộn ràng với ”tiếng huyền”. Màu sắc gợi lên cảm giác trong xanh cùng với động từ “đổ” tạo cảm giác dứt khoát, lan tràn. Cụm từ “thu tới” như một tiếng reo vui tươi, phấn khích cho ước mơ lâu nay giờ đã thành hiện thực.
+ Cách gieo vần ở vần ”uyên”: Duyên, chuyền, huyền. Đây là vần bằng. Cách gieo vần tạo co khổ thơ nhịp độ nhẹ nhõm, êm ái
+ Các từ láy được sử dụng như ” ríu rít”,”nơi nơi” diễn tả một ko bừng sáng, vui vẻ muôn nơi
2. “Mây biếc về đâu bay gấp gấp,
Con cò trên ruộng cánh phân vân.
Chim nghe trời rộng giang thêm cánh,
Hoa lạnh chiều thưa sương xuống dần.”
Nội dung: Càng chìm dần vào chiều thu, sương càng rơi xuống nhiều. “Hoa lạnh” vì có thể do “đẫm sương” hoặc do cơn gió nào đó. Chiều mùa thu mở màn lạnh làm cho người đọc cũng mang chút gì xao xuyến, bâng khuâng.
+ Khổ thơ nhiều vần trắc, trình bày sự lập cập, gấp gáp hơn so với khổ 1
+ Khổ bốn mang tới cho độc giả cảnh thu trên ko gian rộng lớn. Hoạt động của tự nhiên cũng dần dồn dập, nhanh chóng hơn. Từ láy “gấp gấp” tạo cảm giác lập cập, thúc giục
Câu hỏi 3: Xúc cảm của “anh”/“em” trước tự nhiên chiều thu giữ vai trò như thế nào trong việc tạo nên, tăng trưởng duyên tình gắn bó giữa “anh” và “em”.
Lời giải:
Xúc cảm của “anh”/”em” trước tự nhiên chiều thu giữ vai trò quan trọng trong việc tạo nên, tăng trưởng duyên tình gắn bó giữa “anh” và “em” bởi mối duyên tình đó xuất phát từ cuộc gặp mặt tình cờ trong một buổi chiều thu, xúc cảm trong chiều thu đó cũng chính là sự tăng trưởng xúc cảm trong lòng “anh” và “em”.
Câu hỏi 4: Chỉ ra nét lạ mắt trong cách cảm nhận và mô tả tự nhiên mùa thu của Xuân Diệu qua Thơ duyên (có thể so sánh với một vài bài thơ khác để làm rõ nét lạ mắt đó).
Lời giải:
– Xuân Diệu cảm nhận và mô tả tự nhiên mùa thu trong Thơ duyên rất lạ mắt và gợi cảm. Ví dụ ở cấu kết cuối bài “Lòng anh thôi đã cưới lòng em”, tác giả ko dùng từ “phải lòng” hay “anh cưới em” nhưng mà là “lòng anh cưới em”. Chúng ta vẫn thường nghĩ tới mùa thu là một mùa tuy lãng mạn nhưng cũng buồn chán, lẻ loi. Đó là tâm trạng phổ thông trong mỗi bài thơ về mùa thu của các tác giả, như trong Thu điếu của Nguyễn Khuyến. Tuy nhiên, lúc đọc Thơ duyên ta lại thấy sự yêu đời, tươi trẻ trong những “duyên tình” qua sự gắn bó, tươi mới của cảnh vật tự nhiên lúc vào thu.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả – Tác phẩm Văn 10 Chân trời thông minh
—————————–
Trên đây hkmobile.vn đã cùng các bạn Nói chung về Tác giả – Tác phẩm: Thơ duyên trong bộ SGK Văn 10 Chân trời thông minh theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có tri thức hữu ích lúc đọc bài viết này. hkmobile.vn đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời thông minh, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ hkmobile.vn để tham khảo và sẵn sàng bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!
Đăng bởi: hkmobile.vn
Phân mục: Lớp 10,Ngữ Văn 10
Bạn thấy bài viết Thơ duyên – Xuân Diệu (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10 có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Thơ duyên – Xuân Diệu (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10 bên dưới để hkmobile.vn Nghĩacó thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: hkmobile.vn của hkmobile.vn
Nhớ để nguồn: Thơ duyên – Xuân Diệu (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10